Học sinh cá biệt là những nhân tố xấu ảnh hưởng đến chất lượng học tập, thành tích cũng như là sự rèn luyện của lớp học và nhà trường. Điều này có lẽ ai cũng hiểu và nhìn thấy rõ. Tuy nhiên, nếu chúng ta không biết cách dạy học sinh cá biệt. Ta đã vô tình tạo nên những đối tượng bất ổn cho xã hội và là mối lo của các gia đình. 

         Thực tế, nhiều giáo viên cảm thấy việc giáo dục học sinh cá biệt là những cuộc chiến gay go và đầy trải nghiệm khi phải đối mặt với thái độ bất cần và không quan tâm của các học sinh cá biệt. 

         Tuy nhiên, tất cả những hành vi đó đều có một thông điệp nào đó muốn truyền tải đến người nghe, gia đình và giáo viên. Chỉ là chúng ta chưa tìm được cách mở tâm sự của những đối tượng đó ra mà thôi. Vì vậy đòi hỏi ở người thầy không chỉ có tâm mà phải có sự tinh tế, khéo léo và nghệ thuật để ứng xử cho phù hợp.

         Do đó, bản thân gia đình và nhà trường phải biết cách dạy học sinh cá biệt để có thể hiểu rõ vấn đề và khiến học sinh chia sẻ sự khó khăn của mình. 

         Học sinh cá biệt cũng có những suy nghĩ của riêng họ. Và việc thiếu công bằng trong cuộc sống hầu như ai cũng thấy. Hầu hết học sinh cá biệt thường bị mất đi niềm tin lẽ phải và công lý. Họ trở nên cứng đầu và cảm thấy thế giới thật bất công với mình. Từ đó sẽ cố gắng theo đuổi công lý của chính bản thân. 

         Nếu tự các em biết được cái mình từng làm là không đúng, nhưng các em không bị xúc phạm mà trái lại được khích lệ, tin tưởng, tôi tin rằng các em sẽ thay đổi. Bọn trẻ sẽ không đáp lại sự yêu thương, tôn trọng bằng việc tái phạm lỗi lầm.

         Do đó, nếu bạn thể hiện sự mất công bằng và thiên vị đối với một học sinh nào đó. Điều này không phải răn đe rằng người học giỏi luôn xứng đáng. Mà ngược lại, các bạn học sinh cá biệt sẽ thấy rằng công lý thật sự không tồn tại và chính bản thân họ sẽ càng cố gắng phấn đấu với công lý mà mình tự đưa ra. 

         Vậy nên, là một giáo viên, đừng bao giờ coi nhẹ các lời khen – chê, hãy sử dụng nó một cách đúng lúc, đúng vấn đề. Hãy xử phạt những hành động không đúng, nhưng hãy khen thưởng nếu học sinh có hành vi tốt. Lời khen và phần thường đôi lúc sẽ là động lực giúp các em cá biệt thấy được giá trị của mình trong lớp học, thấy được thành tích của mình được công nhận và điều này chính là đôi cánh mạnh mẽ biến đổi nhân cách của một con người. 

         Đừng bao giờ luôn khen ngợi và bỏ qua những lỗi nhỏ đối với học sinh giỏi. Hãy công bằng trừng phạt nếu bất cứ học sinh nào làm sai. 

         Theo chia sẻ của các thầy cô lâu năm trong nghề giá, hầu hết lý do khiến học sinh có những hành động cá biệt thường xuất phát từ bên ngoài. Theo thời gian, những nguyên nhân đó tạo nên sự tổn thương bên trong suy nghĩ và tâm hồn của học sinh ở mọi lứa tuổi. 

         Phần lớn là tình sự yêu thương và quan tâm của những người mà họ họ yêu quý. Do đó, là giáo viên hằng ngày tiếp xúc với học sinh của mình. Đừng che đậy sự yêu thương mà bạn muốn dành cho những đối tượng này. Hãy phơi bày tất cả để học sinh nhận thấy sự ấm áp, tình yêu từ giáo viên của mình. Hãy cho học sinh cảm nhận họ không hề cô đơn. Bên cạnh họ còn bạn bè và giáo viên yêu thương họ. Chỉ cần cho đi tình thương, giáo viên sẽ nhận được tình thương từ học sinh của mình. 

         Trường THCS Trần Văn Phán đã và đang là một địa chỉ tinh cậy đối với các em học sinh và cha mẹ học sinh trong địa phương. Hy vọng với những thông tin và kinh nghiệm về cách dạy học sinh cá biệt ở trên, giáo viên cũng như ba mẹ có thể thấu hiểu hành vi của con em, học sinh mình hơn. Từ đó lựa chọn cho mình những phương pháp phù hợp với từng đối tượng, tính cách cá biệt của con trẻ. Hãy nhớ, không nên sử dụng các phương pháp đòn roi, bỏ rơi hay cho con thấy mình không quan trọng. Điều đôi lúc là giọt nước tràn ly khiến biểu hiện và hành vi của con em học sinh đi theo chiều hướng ngày càng tệ hơn nhiều.  

         Công tác giáo dục học sinh cá biệt luôn là thử thách rất lớn đối với mỗi giáo viên chủ nhiệm, song làm tốt được điều này bạn mới thực sự trở thành một giáo dục theo đúng nghĩa.

         Giáo dục là một quá trình lâu dài đòi hỏi người làm công tác giáo dục đặc biệt là giáo dục học sinh cá tính phải hết sức kiên trì, nhẫn nại, có đầy đủ sự yêu thương, nhiệt huyết, giỏi về kiến thức chuyên môn, liên môn, hiểu biết trải nghiệm thực tế cuộc sống xã hội, có sự gần gũi cảm thông với học sinh, có phương châm “luôn luôn lắng nghe, luôn luôn thấu hiểu”.