NGHĨ VỀ NGƯỜI THẦY, NGHỀ NHÀ GIÁO NHÂN NGÀY “NHÀ GIÁO VIỆT NAM 20/11”
Là
một người có gần bốn mươi năm gắn bó với nhà giáo, nhân ngày “ Nhà giáo Việt
Nam” hòa trong không khí ấm áp nghĩa tình của tháng 11 tôi xin ghi những suy
nghĩ của mình với một nghề mà tôi đã theo đuổi gắn bó cả sự nghiệp của mình.
Như chúng ta đều biết từ ngàn xưa tinh thần tôn sư trọng đạo đã là một nét truyền thống,
một nét văn hóa của dân tộc chúng ta. Bởi vậy ca dao đã có câu:
" Muốn sang thì bắt cầu kiều
Muốn con hay chữ thì yêu lấy thầy "
Giờ đây dẫu có bao nhiêu thay đổi về cuộc
sống, về đạo lý thì tinh thần tôn sư trọng đạo vẫn được trân trọng giữ gìn
trong xã hội và đất nước chúng ta.
Nhà giáo dục học Comenxki đã nói: "Dưới ánh mặt trời không có nghề nào
cao quý hơn nghề dạy học”. Cố
thủ tướng Phạm Văn Đồng cũng đã nói rằng: “Nghề dạy học là nghề cao quí nhất
trong các nghề cao quí”. Cái cao quí ở đây là bởi người thầy là người truyền
lại các tri thức cho học sinh và quan trọng hơn thầy chính là người truyền lại
đạo lý giúp các em làm người. Trên đời này có rất nhiều thứ quí nhưng đạo lý
làm người thì không có thứ gì có thể sánh được. Trong thực tế trên thế giới này
không có nghề nào cao quí hơn nghề nào cả mà chỉ có những con người cao quí mà
thôi. Con người dù làm bất cứ nghề gì, nếu có thái độ nghiêm túc với nghề, có
tấm lòng nhân hậu bao dung và biết giúp đỡ người khác thì đều là những con
người cao quí. Tuy nhiên gì nghề dạy học là nghề trồng người, nó sản sinh ra
những con người cao quí cho xã hội. Mọi người dù muốn làm gì, dù muốn trở thành
những con người vĩ đại như thế nào đều phải học. Trước là học để làm người, sau
là học để có văn hóa. Với một nghề đã tạo ra những con người cao quí cho xã hội
thì nghề đó phải thật là một nghề cao quí.
Thật
là tự hào khi chúng ta là những người được vinh dự đứng trong hàng ngũ này. Nền
giáo dục của chúng ta vốn có một bề dày lịch sử đáng trân trọng và tự hào. Hàng
bao nhiêu nhà khoa học, nhà giáo, nhà chính trị, nhà quân sự, nhà ngoại giao,
bao nhiêu công dân tri thức, các lãnh đạo của địa phương và đất nước đã và đang đóng góp tích cực, hiệu quả
cho quá trình bảo vệ và xây dựng đất nước này. Đó là thành quả của một nền giáo
dục vĩ đại của dân tộc mà chúng ta có vinh dự góp phần nhỏ bé sức lực, trí tuệ
của mình vào thành quả chung đó.
Tuy nhiên nghề dạy
học còn là một nghề khó. Khó vì người thầy là người dạy đạo đức, dạy văn hóa vì
vậy người thầy phải là người ngoài việc phải có chuyên môn vững phải là một tấm
gương về đạo đức. Trong giáo dục có một đặc trưng là sự noi gương. Sự kính trọng ngưỡng
mộ của học trò với tài năng, nhân cách của thầy là xuất phát điểm cho niềm tin
vào cái đẹp, cái thiện trong cuộc đời, là sự khởi đầu cho sự hình thành nhân
cách. Cho nên người thầy không chỉ cần có kiến thức và năng lực sư phạm mà
phương tiện quan trọng nhất chính là nhân cách người thầy. Từ xa xưa
người thầy được xem như những gì thuộc chuẩn mực, đạo lý, truyền thống tôn sư
trọng đạo đã làm nên nét đẹp văn hóa của dân tộc.Tuy nhiên nó cũng là một áp
lực đối với người thầy bởi vì xã hội càng kính trọng thầy thì càng đòi hỏi
người thầy những phẩm chất năng lực cao hơn, phải là những “khuôn vàng, thước
ngọc” cho nên không có cách nào khác người thầy phải luôn luôn phấn đấu, luôn
luôn rèn luyện. Cái khó khăn của thầy
giáo chính là phải vật lộn với cuộc sống hằng ngày mà lại giữ cho mình một hình
ảnh như một biểu trưng cho cái đẹp của xã hôi. Vì vậy một nhà sư Ấn Độ đã nói
rằng “Người thầy giáo là người khổ hạnh nhất, khổ hạnh hơn cả thầy tu, bởi vì
người thầy giáo phải sống cuộc sống của thầy tu mà lại không được mặc chiếc áo
thầy tu”.
Ngày nay thế giới
đang bước vào nền kinh tế tri thức, giáo dục và đào tạo được Đảng và Nhà nước
xem là quốc sách hàng đầu sứ mệnh của nhà giáo là phải góp phần đào tạo ra
nguồn nhân lực có chất lượng cao giúp họ có nhân cách tốt đẹp, có năng lực giúp
đời, giúp dân, giúp nước. Sự quan tâm, kỳ vọng của xã hội vào thế hệ con em
càng cao thì vinh dự trách nhiệm người thầy càng lớn, áp lực cho người thầy
càng nhiều. Vì vậy người thầy giáo hiện nay phải thấy được trách nhiệm và vinh
dự của mình mà phấn đấu “ Thầy phải ra thầy” muốn làm được điều đó người thầy phải
sống vị tha, biết yêu thương con người, xây dựng mối quan hệ tốt đẹp giữa thầy với trò, giữa
thầy với gia đình học sinh.
Là một người có gần 40 năm gắn bó với sự
nghiệp giáo dục tôi thực sự vui mừng và
tự hào vì ngành giáo dục của ta đã có
những bước phát triển vững chắc. Trường lớp khang trang và từ lâu đã không còn
trường tạm bợ, đội ngũ thầy cô giáo ngày một đông đủ, vững vàng về chuyên môn
và đầy nhiệt huyết, chất lượng giáo dục đã tiếp cận được các đơn vị tiên tiến
nhất trong khu vực. Thành quả đó ngoài sự quan tâm giúp đỡ của lãnh đạo thì vai
trò quyết định là do đội ngũ thầy cô giáo những người đang ngày đêm lặng lẽ
cống hiến sức lực, trí tuệ của mình để góp phần làm nên thành tích đó.
Dẫu cho trong cuộc
sống này vẫn còn bao vất vả của đời thường, dẫu cho trong đội ngũ giáo dục còn
có người này người khác, dẫu cho mặt trái của nền kinh tế thị trường có tác
động đến một ít người trong đội ngũ chúng ta, nhưng người thầy thì vẫn còn đó vẹn nguyên với giá trị truyền thống
của muôn đời. Người thầy vẫn thầm lặng làm người đưa đò chuyên chở tri thức
và ước vọng của các em để giúp các thế học sinh cập bến những ước mơ. Cho dù xã
hội vẫn còn những bộn bề lo toan thì hằng ngày chúng ta vẫn tìm thấy người thầy
bình dị, gần gủi nhưng mang nặng giá trị nhân văn truyền đến cho học sinh những
ngọn lửa đam mê, những ước mơ khoa học. Họ chính là người giữ lửa cho ngôi đền
giáo dục của chúng ta. Họ cũng chính là những con người đang truyền lửa đam mê
giáo dục cho thể hệ tiếp theo. Và cũng chính họ đang góp phần làm cho nguồn
nhân lực của quê hương đất nước ngày một phát triển và bay xa. Họ chính là
những nhà giáo chân chính đang làm cho ngành giáo dục của chúng ta ngày một
phát triển.
Nhân ngày 20/11
đang đến gần xin được ghi những dòng này để tri ân đến những Người Thầy cũng
như những tâm sự với đồng nghiệp và bạn bè, học sinh, xin kính chúc cho những người thầy vẫn mãi mãi sáng
ngời trong lòng của mọi người và xã hội./.